Stel, een verdachte heeft zichzelf niet in bedwang en maakt tijdens een strafzaak de rechter uit voor 'vuilzak' en de officier van justitie voor 'prostituee'. Vervelend en een reden voor een rechter natuurlijk om de man tot de orde te roepen. Nu zullen veel advocaten direct hun excuses aanbieden voor het gedrag van de cliënt. Maar niet iedere advocaat is deze mening toebedeeld.
Daarom de vraag: behoort een advocaat excuus aan te bieden voor het discutabele gedrag van een cliënt?
Argumenten tot nu toe:
Pro
1. Het zal de juridische belangen van de verdachte ten goede komen (maar zie het eerste contra-argumenten)
2. Het normaliseert de sfeer tijdens de zitting (zie België)
3. Het maakt de rechter duidelijk dat je als advocaat dit niet vooraf hebt voorzien en dat het handelen van je cliënt niet opgezet is. Je verontschuldigt daarom eigenlijk ook voor jezelf. Niet onbelangrijk voor de zaken die je in de toekomst zult moeten bepleiten (en de cliënten die je dan vertegenwoordigt)
4. ...
Contra
1. Het is niet een oprecht maar enkel een instrumenteel excuus. Een rechter zal dit niet serieus nemen?
2. Als de cliënt vanuit diens autonomie meent zich zo te gedragen waarom zou de advocaat zich dan voor hem moeten verontschuldigen? De praktijk leert dat een verdachte die dergelijke uitspraken doet ook achteraf geen (oprechte) spijt heeft.
3. Excuus aanbieden is jezelf verantwoorden. De advocaat kan zich echter niet verantwoorden voor zijn of haar cliënt. Neem bijvoorbeeld de prima facie verplichtingen van Ross: de verplichting tot herstel en reparatie komt in eerste instantie toe aan de persoon wiens gedrag tot de verplichting heeft geleid.
4. Hieraan gelieerd: het excuus mag en zal toch geen invloed hebben op de juridische belangen van de cliënt. De rechter spreekt recht op basis van wet- en regelgeving. Het voorval - los of het zelf een overtreding is - mag niet mee worden gewogen in de juridische afweging in de zaak zelf.
5. ...
Aanvullende argumenten graag via twitter
• Beklaagde uit Roeselare verwijt rechter voor ‘vuilzak’ en parketwoordvoerder voor ‘prostituée’, Knack, 28-09-2011
